ΙΣΤΟΡΙΑ
 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΕΩΣ ΤΟΝ ΑΠ. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ

 
Εδώ θα βρείτε την ιστορία του Παναθηναϊκού από την ημέρα της δημιουργείας της πρώτης ομάδας του Παναθηναϊκού μέχρι και τον Απόστολο Νικολαϊδη. Αυτά για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί... Για να μην είναι κουραστικό να διαβάζεται όλο αυτό το κατεβατό, μπορείτε απλά να κάνετε click στα links που υπάρχουν στην αρχή και θα μεταφέρεστε στο αντίστοιχο κεφάλαιο.
 
Έτσι γεννήθηκε ο Παναθηναϊκός...
Ο πρώτος θρίαμβος
Κώστας Τσικλητήρας
Πρώτη διάσπαση
Λουκάς Πανουργιάς
Πρωτάθλημα στα χρόνια της ειρήνης
ΠΑΟ οριστικά
Κοντά στους πρόσφυγες
Το πρώτο διεθνές παιχνίδι
Απόστολος Νικολαϊδης
Έτσι γεννήθηκε ο Παναθηναϊκός...

Μερικές εκατοντάδες μέτρα από το γήπεδο της Λεωφόρου, στα Εξάρχεια, γεννήθηκε το 1890 ο ιδρυτής του Παναθηναϊκού Γεώργιος Καλαφάτης. Σπούδασε γιατρός στο Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και γυμναστής στο "Διδασκαλείον Γυμναστικής". Μεγάλο αθλητικό ταλέντο, διακρίθηκε στις ρήψεις, στα άλματα και στους δρόμους. Όμως το ποδόσφαιρο ήταν το μεγάλο του σαράκι. Έτσι και ενώ στα 18 του χρόνια ήταν πρωταθλητής της ομάδας του Πανελληνίου, αυτός προσπαθούσε να συγκροτήσει μια ποδοσφαιιρκή ομάδα. Όλες οι μεγάλες αλάνες της Αθήνας κυρίως στο Γουδί και το Ρουφ έγιναν τα πρώτα ποδοσφαιρικά γήπεδα της "ομάδας Καλαφάτη". Όταν μάλιστα αρνήθηκε ο Πανελλήνιος την επίσημη δημιουργία ομάδας ποδοσφαίρου ο Γιώργος Καλαφάτης ίδρυσε την πρώτη ομάδα του Παναθηναϊκού με το όνομα «Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών». Ήταν φθινόπωρο του 1908.
Μεταξύ των ιδρυτικών μελών του ΠΟΑ εκτός από τον Γ. Καλαφάτη, αναφέρονται ο αδελφός του Αλέξανδρος που ήταν και ο πρώτος πρόεδρος, ο Δ. Δουκάκης, ο Π. Μπούμπουλης, Εμ. Χρύσης (αντιπρόεδρος), Γρανίτσας, Μαντζάκος, Παπαγεωργίου, Γαέτας, Δεμερτζής, Ι. Σταυρόπουλος, Πάσχος, Μισακιάν, Ρέππας, Σαπουνιάς, Γαρουφαλιάς.

Πίσω στην αρχή

Ο πρώτος θρίαμβος

Στον πρώτο επίσημο αγώνα του ο ΠΟΑ συνάντησε τον Πειραϊκό, πρόδρομο ομάδα του σημερινού Ολυμπιακού. Η αναμέτρηση έγινε στα πλαίσια αθλητικών εκδηλώσεων από τις 7 ως τις 9 Σεπτεμβρίου στα Τρίκαλα. Ο ΠΟΑ κέρδισε με 9-0. Προπονητής και παίκτης ήταν ο Καλαφάτης που μαζί με τον Σταυρόπουλο πέτυχαν τα πρώτα χατ τρικ της ομάδας. Τα υπόλοιπα τρία γκολ σημείωσαν οι Γρανίτσας, Μισακιάν και Πάσχος. Ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το κύπελλο των Πανθεσσαλικών αγώνων. Πρώτο επίσημο παιχνίδι στην Αθήνα αναφέρεται αυτό με τον Εθνικό ΓΣ τον οποίο κέρδισε με 2-0.
Τερματοφύλακας στο πρώτο παιχνίδι στα Τρίκαλα ήταν ο Δημήτρης Δεμερτζής. Όμως αυτός που μεγαλούργησε ως τερματοφύλακας της ομάδας από τις πρώτες ημέρες ίδρυσης ήταν ο Κώστας Τσικλητήρας. Ο θρυλικός ολυμπιονίκης στο άλμα εις μήκος άνευ φοράς.

Πίσω στην αρχή

 

Κώστας Τσικλητήρας

Ο Κώστας Τσικλητήρας υπήρξε αθλητής του Πανελληνίου και με τα χρώματα αυτής της ιστορικής ομάδας ανακηρύχτηκε ολυμπιονίκης. Στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1912 στη Στοκχόλμη κατάκτησε το χρυσό μετάλλιο στο μήκος άνευ φοράς και χάλκινο στο ύψος άνευ φοράς. Μετάλλια στα δύο αυτά αγωνίσματα είχε κατακτήσει και στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 1908. Σαν τερματοφύλακας αγωνίστηκε όμως μόνο στον Παναθηναϊκό. Παρόλο που επέστρεψε νικητής και τροπαιούχος από την Στοκχόλμη ο Τσικλητήρας είπε παρών στο προσκλητήριο των Βαλκανικών Πολέμων. Αρνήθηκε να υπηρετήσει σε άλλη θέση εκτός από την πρώτη γραμμή για να μην κατηγορηθεί για άνιση μεταχείριση. Εκεί στο μέτωπο προσεβλήθη από μηνιγγίτιδα και άφησε την τελευταία του πνοή στις 10 Φεβρουάριου 1913.Ήταν μόλις 25 ετών.

Πίσω στην αρχή

 

Πρώτη διάσπαση

Αν και τα οικονομικά της ομάδας όπως και τα αγωνιστικά πήγαιναν καλά, ο Καλαφάτης ήρθε σε ρήξη με τον χρηματοδότη Μ. Μαρινάκη και παίρνοντας μαζί του πολλούς από τους παίκτες αποχώρησε και ίδρυσε νέα ομάδα με τίτλο ΠΠΟ (Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Όμιλος). Το γήπεδο της νέας ομάδας ήταν στην πλατεία Αγάμων (πλατεία Αμερικής). Ο ΠΟΑ διαλύθηκε ένα χρόνο μετά κι έτσι ο ΠΠΟ εκτός από τους παίκτες πήρε μαζί και τους φιλάθλους της νέας αθηναϊκής ομάδας. Ο ΠΠΟ παίρνει μέρος στο 3ο πρωτάθλημα της ΤΕΠ ΣΕΓΑΣ και κατακτά τον τίτλο με σκορ θριαμβευτικά: ΠΠΟ- Γουδί 12-0, ΠΠΟ - Πειραϊκός Σύνδεσμος 11-1. Οι παίκτες του πρώτου τίτλου το 1911: Δεμερτζής, Ρέππας, Μισικιάν, Σαπουνάς, Παπαγεωργίου, Πάσχος, Γαρουφαλιάς, Καλαφάτης, Ματζάκος, Δουκάκης, Ρόκκος.

Πίσω στην αρχή

 

Λουκάς Πανουργιάς

Οι πόλεμοι περιόρισαν αισθητά τις αθλητικές δραστηριότητες από το 1912 και μετά. Ήδη οι περισσότεροι αθλητές είχαν στρατευτεί. Όμως την περίοδο αυτή στην ομάδα εντάσσεται ένας από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές και αργότερα αθλητικούς παράγοντες. Είναι ο Λουκάς Πανουργιάς τον οποίο είχε προσηλυτίσει στην οικογένεια του Παναθηναϊκού ο Γιώργος Καλαφάτης. Ο Λουκάς Πανουργιάς γεννήθηκε στην Λιβαδειά το 1899. Βρέθηκε στην Αθήνα σε ηλικία 12 ετών και ένα χρόνο αργότερα φερόταν ως ιδρυτής και ψυχή της ανεπίσημης ομάδας «Νίκη» . Όλοι οι ποδοσφαιρόφιλοι συζητούσαν για τον πιτσιρικά με το μεγάλο ταλέντο. Ο καλαφάτης δεν έχασε την ευκαιρία και μετά από λίγο ο Πανουργιάς ενστερνιζόταν τα οράματα του Παναθηναϊκού που ακόμη ονομαζόταν ΠΠΟ. Πρωταθλητής στίβου επέλεξε το ποδόσφαιρο και μάλιστα είχε συμπεριληφθεί στην ολυμπιακή ομάδα για τους αγώνες της Αμβέρσας. Όμως έσπασε το πόδι του και έχασε τη συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Με το πείσμα του κατόρθωσε σε οκτώ μήνες να ξεπεράσει τον τραυματισμό του και να βοηθήσει τον Παναθηναϊκό για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Ο Πανουργίας πάλεψε όσο κανένας άλλος για να αποκτήσει ο Παναθηναϊκός το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Αυτός και κάποιοι αθλητές και φίλοι του συλλόγου διαμόρφωσαν την περιοχή «Περιβόλας» σε γήπεδο, που το 1922 παραχωρήθηκε από τον Δήμο Αθηναίων στην ομάδα μας. Μετά το ποδόσφαιρο διέπρεψε ως δικηγόρος ενώ διετέλεσε πρόεδρος του Παναθηναϊκού και της ΕΠΟ. Πέθανε το 1981.

Ο Πρώτος παγκόσμιος πόλεμος τελειώνει. Αν και για την Ελλάδα η ταλαιπωρία θα συνεχιζόταν για αρκετά χρόνια. Η ποδοσφαιρική δραστηριότητα ξαναρχίζει και το 1918 ο ΠΠΟ αλλάζει ονομασία. Τώρα λέγεται Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός και Αγωνιστικός Όμιλος (ΠΠΑΟ). Χρώμα το πράσινο και έμβλημα το ΤΡΙΦΥΛΛΙ που σχεδίασε ο Γιώργος Χατζόπουλος, διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης και μέλος του Παναθηναϊκού. Ο κόσμος αγάπησε με πάθος το νέο σύμβολο της αγαπημένης του ομάδας. Στο Παρίσι γιορτάζουν με μια άτυπη Ολυμπιάδα τη λήξη του πολέμου και στην ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας μας μετέχουν έξι παίκτες του Παναθηναϊκού (Δ. Δεμερτζής, Γ. Δεμερτζής, Καλαφάτης, Παπαθανασίου, Πανουργιάς, Σταυρόπουλος).
Δυο χρόνια αργότερα συγκροτείται η πρώτη εθνική ομάδα και δίνει τον πρώτο επίσημο αγώνα σύμφωνα με το αρχείο της FIFA. Ομοσπονδιακός προπονητής και παίκτης ο Γ. Καλαφάτης, ενώ από τον Παναθηναϊκό μετέχουν επίσης οι Απ. Νικολαϊδης, Δ. Δεμερτζής, Ι. Σταυρόπουλος. Πρώτος αντίπαλος η Σουηδία και το αποτέλεσμα βαρύ 9-0, υπέρ των Σουηδών.

Πίσω στην αρχή

 

Πρωτάθλημα στα χρόνια της ειρήνης

Το 1919 ιδρύεται η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών Πειραιώς. Διοργανώνει το πρώτο πρωτάθλημα μετά τον πόλεμο και ο Παναθηναϊκός αναδεικνύεσαι πρωταθλητής και μάλιστα αήττητος σε αγώνες που διήρκησαν από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο του 1922. Τα αποτελέσματα ΠΠΑΟ - Πειραϊκός Σύνδεσμος 0-0, ΠΠΑΟ - Αθηναϊκός 7-0, ΠΠΑΟ - Σχολή Ευελπίδων 3-0 και ΠΠΑΟ - Κυπριακός 5-0. Στον τελικό κέρδισε την Πειραϊκή Ένωση με 3-0. Οι πρωταγωνιστές της χρονιάς εκείνης: Καλογερόπουλος, Κρίσπης, Νικολαϊδης, Χρυσοχοϊδης, Βλαχόπουλος, Καντώνης, Ζάκκας, Σούτσος, Ασπρογέρακας, Πανουργιάς, Σταθόπουλος.

Πίσω στην αρχή

 

ΠΑΟ οριστικά

Στο τρίτο πρωτάθλημα της ΕΠΣΑΠ ο η ομάδα μας παίζει με το οριστικό της πλέον όνομα: Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος ( ΠΑΟ).Το οριστικό όνομα δόθηκε στη Γενική Συνέλευση της 15ης Μαρτίου 1924 . Ο κόσμος ζητούσε ένα πιο εύχρηστο όνομα από το ΠΠΑΟ ενώ υπήρχαν προβλήματα και στο ταχυδρομείο, αφού συχνά μπερδεύονταν με τον Πανελλήνιο.

Πίσω στην αρχή

 

Κοντά στους πρόσφυγες

Ο Απόστολος Νικολαϊδης και ο Μιχάλης Παπάζογλου που είχαν ζήσει στην Κωνσταντινούπολη βοήθησαν το 1924 την Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπολιτών την ΑΕΚ, που ξεκινούσε δειλά -δειλά την πορεία της στο ελληνικό ποδόσφαιρο συγκεντρώνοντας στις τάξεις της πρόσφυγες των χαμένων πατρίδων. Οι παίκτες της ΑΕΚ έκαναν προπονήσεις στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, ενώ χρησιμοποιούσαν ρουχισμό και μπάλες της ομάδας μας. Η ΑΕΚ γρήγορα βρίσκει το δρόμο της και μάλιστα αναδεικνύεται σε υπολογίσιμη αντίπαλος για τον Παναθηναϊκό. Στο 2ο πρωτάθλημα της ΕΠΣΑ (1924 - 25) ο Παναθηναϊκός κατακτά το πρωτάθλημα πάλι αήττητος. Στον τελικό 8 Μαρτίου του 1925 κερδίζει την ΑΕΚ με 1-0. Το γκολ ο Απόστολος Νικολαϊδης με πέναλτι.

Πίσω στην αρχή

 

Το πρώτο διεθνές παιχνίδι

Στις 26 Απριλίου 1925 ο Παναθηναϊκός δίνει το πρώτο του διεθνές παιχνίδι. Αντίπαλος η Γιουγκοσλαβική ομάδα Βιτόρια Ζάγκρεμπ και το τελικό σκορ 1-1. Το ματς διεξήχθη στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Η ισοπαλία για τους Έλληνες φιλάθλους θεωρήθηκε ένα σημαντικό αποτέλεσμα και πανηγυρίστηκε δεόντως.

Την επόμενη χρονιά δίνει το δεύτερο διεθνές του παιχνίδι και πετυχαίνει σημαντική για το γόητρο της ομάδας νίκη με 1-0 επί της αυστριακής Κάφενμπεργκ. Ο Παναθηναϊκός μπήκε αήττητος και στην πορεία της Ευρώπης.

Τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς αγωνίζεται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Στις 13 Δεκεμβρίου κερδίζει με 2-0 την ΑΕΚ Θεσσαλονίκης (αργότερα ΠΑΟΚ) και στις 27 Δεκεμβρίου πετυχαίνει εντυπωσιακή νίκη επί του ΑΡΗ με 5-2.

Παράλληλα ο Παναθηναϊκός για μια ακόμη χρονιά κερδίζει το πρωτάθλημα της ΕΠΣΑ. Και πάλι αήττητος και μάλιστα με μερικές εντυπωσιακές νίκες όπως αυτή επί του Αθηναϊκού με 9-0.

Στις 6 Ιανουαρίου 1927 ο Παναθηναϊκός υποδέχεται τη Γιουγκοσλαβική Μπεογκράτσκι, που συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης. Οι πράσινοι γνωρίζουν την πρώτη τους ήττα σε διεθνές παιχνίδι, σκορ 5-1.

Πίσω στην αρχή

 

Απόστολος Νικολαϊδης

Η προσωπικότητα που σφράγισε τα πρώτα χρόνια του μεσοπολέμου για τον Παναθηναϊκό, ήταν αυτή του Απόστολου Νικολαϊδη. Γεννήθηκε στη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Θράκης το 1896. Υπήρξε φαινόμενο αθλητή αφού αγωνίστηκε ως δεκαθλητής, ποδοσφαιριστής καλαθοσφαιριστής και βολεϊμπολίστας. Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε το 1917 και έγινε μέλος της οικογένειας του Παναθηναϊκού. Πήρε μέρος στην Ολυμπιακή ομάδα του 1920 (Αμβέρσα) ως ποδοσφαιριστής και αθλητής στίβου. Έπαιξε ποδόσφαιρο για περισσότερα από δέκα χρόνια. Πρόσφερε σε όλα τα τμήματα του ΠΑΟ και χαρακτηριστικό είναι ότι το φέρετρό του στις 15 Οκτωβρίου 1980 σήκωσαν στους ώμους αθλητές απ' όλα τα τμήματα: Οικονομόπουλος, Καμάρας, Αντωνιάδης (ποδόσφαιρο), Ζαχαρόπουλος (στίβος), Γεωργαντής, Ηλιόπουλος (Βόλεϊ), Γκάρος, Καλογερόπουλος (μπάσκετ).Το 1926 - 27 εξελέγη πρόεδρος της ΕΠΟ, ενώ μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς (1945) και για 20 χρόνια διετέλεσε πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ. Δεκαετίες υπηρέτησε τον Παναθηναϊκό ως σύμβουλος και το 1974 έγινε πρόεδρος. Θεωρείται ο πατριάρχης της Παναθηναϊκής οικογένειας.

Πίσω στην αρχή